Egilea: Hirugarren Sektore Sozialaren Euskal Behatokia
Laburreko zenbakia: 10/2025
Kaixo lagunok. Hemen duzue interesgarri iruditu zaigun Hirugarren Sektore Sozialaren Euskal Behatokiaren artikulu hau
Zer da hizkuntza argia eta irakurketa erraza?
Azken urteotan, garrantzitsua da pertsona guztiek ondo ulertzea eragiten dien informazioa, batez ere beren eskubideei, zerbitzu publikoei eta izapideei buruzkoa. Horregatik, informazioa errazago ulertzen laguntzen duten bi tresna erabiltzen dira: hizkuntza argia eta irakurketa erraza.
-
Hizkuntza argiaidazteko eta komunikatzeko modu bat da, pertsonek behar dutena aurki dezaten, azkar uler dezaten eta ondo erabil dezaten. Hitz zailak saihestea ez ezik, informazioa ondo antolatzea, esaldi laburrak eta hitz arruntak erabiltzea eta izenburuekin, zerrendekin eta beste baliabide batzuekin laguntzea ere bada. Jende guztiarentzat pentsatuta dago, eta asko erabiltzen da dokumentu ofizialetan, medikoetan edo legaletan, nahasteak saihesteko
-
Irakurketa errazatestuak egokitzeko modu berezia da irakurtzeko edo ulertzeko zailtasun gehiago dituzten pertsonentzat, hala nola adimen-desgaitasuna dutenentzat, adinekoentzat, migratzaileentzat edo irakurketa-maila txikia dutenentzat. Hitzak aldatzeaz gain, diseinua eta testuaren forma zaintzen dira, eta material horiek ondo ulertzen dutela ziurtatzeko erabiltzen dituzten pertsonekin baliozkotzen da. Arau espezifikoak ditu eta zigilu ofiziala lor dezake.
Askotan bi termino horiek nahasten dira, biek informazioa argiagoa izatea nahi dutelako, baina ezberdinak dira: hizkuntza argia orokorragoa da eta ez du arau zorrotzik; irakurketa erraza, berriz, arauak eta baliozkotzea dituen metodoa da.
Datu garrantzitsu bat: biztanleriaren % 30 inguruk material bereziak behar ditu informazioa ondo irakurri eta ulertu ahal izateko.
Zergatik erabili behar dituzte hirugarren sektoreak eta administrazio publikoak hizkera argia eta irakurketa erraza?
Hizkuntza konplexuak pertsona asko bazter ditzake. Formulario zailak edo hitz arraroak dituzten dokumentuak eskubideak edo zerbitzuak erabiltzeko oztopoak dira. Horregatik, gizarte-erakundeek eta administrazio publikoek informazio erraza emateko erantzukizuna dute pertsona guztientzat, batez ere zailtasun handienak dituztenentzat.
Euskadiko Hirugarren Sektore Sozialak bazterketa-arriskuan dauden pertsonei laguntzeko lan egiten du, eta hizkuntza argia eta irakurketa erraza erabiltzea funtsezkoa da pertsona horiek parte hartu, ulertu eta erabaki ahal izateko.
Irakurketa errazak laguntzen dien kolektiboak:
Gainera, legeak informazioa eskuragarria eta ulergarria izatera behartzen du. Adibidez, Gizarte Zerbitzuen Legeak eta Desgaitasuna duten Pertsonen Eskubideen Legeak diote informazioa argia eta eskuragarria izan behar dela.
Tresna horiek erabiltzea legezko betebeharra izateaz gain, eskubide eta zerbitzuetarako sarbidea hobetzeko eta pertsonen autonomia sustatzeko modu praktikoa da.
Nola egin aurrera? Proposamenak Euskadiko Irakurketa Errazetik
Komunikazio argiagoa eta eskuragarriagoa lortzeko, urrats hauek proposatzen dira:
-
Sentsibilizazioa: Erakundeak beren testuek pertsona askorentzat dituzten oztopoez ohartzea.
-
Prestakuntza praktikoa:Tailerrak egitea, langileek benetako testuak egokitzen ikas dezaten, adituen laguntzarekin.
-
Dokumentuak lehenestea:Lehendabizi testu garrantzitsuenak egokitzea, hala nola formularioak edo eskubideen gidak.
-
Erabiltzaileekin baliozkotzea:Irakurtzeko zailtasunak dituzten pertsonekin egiaztatzea testuak ulerterrazak iruditzen zaizkien ala ez.
-
Emaitzak zabaltzea:Ikasitakoa eta egokitutako testuak partekatzea, erakunde gehiago gauza bera egitera motibatzeko
Euskadiko jardunbide egokiak
Euskadin, hainbat erakundek erabiltzen dituzte tresna horiek, hala nola:
-
Eusko Jaurlaritza,gizarte-prestazioetarako informazioarekin edo indarkeriaren biktimentzako gidekin.
-
Foru Aldundiak eta Udalak,hizkuntza argiari eta irakurketa errazari buruzko planak eta prestakuntza dituztenak.
-
Desgaitasuna duten pertsonekin, adinekoekin edo baztertuta geratzeko arriskuan daudenekin lan egiten duten gizarte-erakundeak.
Ondorioak
Hizkuntza argia eta irakurketa erraza ez dira ideia politak soilik, funtsezko tresnak dira pertsona guztiek, bereziki ahulenek, informazioa ulertzeko, parte hartzeko eta beren bizitzari buruz erabakitzeko.
Euskadiko Hirugarren Sektore Sozialarentzat funtsezkoa da tresna horiek bere eguneroko lanaren parte gisa erabiltzea. Denbora edo prestakuntza falta bezalako zailtasunak dauden arren, konpromiso sendoa behar da komunikazioa irisgarriagoa eta bidezkoagoa izan dadin pertsona guztientzat.
Iruzkin berriak